Tại sao cải cách ở Trung Quốc cuối thế kỉ XIX thất bại, còn cải cách ở Nhật Bản thành công?

* Cải cách ở Trung Quốc – cải cách Mậu Tuất (1898)

Cuối thế kỉ XIX, trong bối cảnh các nước đế quốc tăng cường sâu xé Trung Quốc, một số sĩ phu tiến bộ Trung Quốc chủ trương tiến hành cải cách để cứu vãn tình thế. Đó là cuộc vận động Duy tân Mậu Tuất năm 1898 do hai nhà nho yêu nước là Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu chủ trương với sự đồng tình, ủng hộ của vua Quang Tự

* Cải cách Ở Nhật Bản – cải cách Minh Trị (1868).

Sau khi lật chế độ phong kiến Mạc Phủ, Thiên hoàng Minh Trị đã thực hiện công cuộc cải cách đất nước trên tất cả các lĩnh vực tạo điều kiện cho Nhật Bản phát triển mạnh mẽ lên con đường TBCN.

* Cải cách ở Nhật Bản thành công, ở Trung Quốc thất bại vì:

– Cải cách ở Nhật Bản thành công là vì: Được sự hậu thuẫn của các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt là tầng lớp quí tộc Đai-my-ô và tầng lớp Sa-mu-rai. Người tiến hành cải cách là Thiên hoàng Minh Trị, nắm trong tay thực quyền và là người có tư tưởng Duy tân tiến bộ.

– Cải cách ở Trung Quốc thất bại vì: Do vấp phải sự chống đối mạnh mẽ của phái thủ cựu, đứng đầu là Từ Hi Thái hậu. Vua Quang Tự không có thực quyền chính trị. Phong trào phát triển chủ yếu trong tầng lớp quan lại, sĩ phu có ý thức tiếp thu tư tưởng nhưng không đi vào quần chúng nhân dân, không động viên và cũng không muốn dùng nhân dân làm hậu thuẫn.

– Nội bộ Trung Quốc các tầng lớp chưa đoàn kết