Phân biệt Chính sách tiền tệ mở rộng và Chính sách tiền tệ thắt chặt
Chính sách tiền tệ là chính sách của chính phủ sử dụng các công cụ của hoạt động ngoại hối và tín dụng để ổn định tiền tệ. Việc kinh tế có tăng trưởng hay giảm sút phụ thuộc rất lớn vào chính sách tiền tệ của chính phủ và đây được xem là công cụ đắc lực để điều tiết nền kinh tế, tài chính của một quốc gia.
Chính sách tiền tệ được chia làm 2 loại là: mở rộng (hay nới lỏng) và thắt chặt (hoặc thu hẹp). Chi tiết như sau:
1. Chính sách tiền tệ mở rộng
Trong kinh tế học vĩ mô Chính sách tiền tệ mở rộng là khi ngân hàng Trung ương bơm tiền vào thị trường mở rộng nguồn cung tiền hơn mức bình thường làm cho lãi suất giảm xuống, từ đó tăng nhu cầu chi tiêu, tạo nhiều việc làm hơn để đáp ứng lượng hàng hóa, dẫn đến việc thúc đẩy đầu tư tài chính và mở rộng sản xuất kinh doanh.
Có 3 cách để ngân hàng trung ương thực hiện chính sách tiền tệ mở rộng, gồm:
(i) Hạ thấp tỷ lệ dự trữ bắt buộc.
(ii) Hạ lãi suất chết khấu đối với ngân hàng thương mại.
(iii) Mua chứng khoán.
Trong kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ mở rộng được sử dụng trong bối cảnh nền kinh tế bị suy thoái, tỷ lệ thất nghiệp tăng.
2. Chính sách tiền tệ thắt chặt
Trong kinh tế vĩ mô, Chính sách tiền tệ thắt chặt sẽ ngược lại với mở rộng là động thái của ngân hàng Trung ương giảm bớt nguồn cung tiền trên thị trường, kéo theo lãi suất ngân hàng tăng lên, từ đó thu hẹp nhu cầu chi tiêu và giá hàng hóa giảm xuống.
Chính sách tiền tệ thắt chặt được chính phủ sử dụng khi nền kinh tế có sự phát triển quá nóng, lạm phát gia tăng và dùng để chống lạm phát.
Có 3 cách ngân hàng trung ương thực hiện chính sách tiền tệ thu hẹp:
(i) Tăng mức tỷ lệ dữ trữ bắt buộc.
(ii) Tăng mức chiết khấu, kiểm soát hoạt động tín dụng.
(iii) Bán chứng khoán.
Dựa vào tình hình kinh tế của một quốc gia đang tăng trưởng quá mức hay chậm chạp; lạm phát cao hay trong tầm kiểm soát; tỷ lệ thất nghiệp; tín dụng tốt hay xấu; tín thanh khoản của thị trường thế nào…thì chính phủ sẽ lựa chọn sử dụng chính sách tiền tệ thắt chặt hay thu hẹp.